សម្រាប់​ការ​បង្កើត​គេហទំព័រ​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ដោយ​ប្រើប្រាស់​ពពួក​ CMS (Content Management System) ពិត​ជា​មាន​ការ​ពេញ​និយម​ខ្លាំង​ ខណៈ​ពេល​ដែល​មាន​ CMS រាប់​រយ​ដែល​បាន​ចាប់​កំណើត​ឡើង​ដែល​មាន​ទាំង ប្រភេទ​គិត​ប្រាក់​ព្រម​ទាំង ប្រភេទ​CMS បែប​កូដ​ចំហ​និង មិន​គិត​ប្រាក់​​​។ Drupal ជា​កំពូល​ CMS ដែល​មាន​ប្រជាប្រិយ​ភាព​មួយ​លើ​ពិភពលោក​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ កូដ​ចំហ​និង​មិន​គិត​ថ្លៃ។ ដូច​នេះ​យើង​នឹង​​លើក​យក​ប្រវត្តិ លោក Dries Buytaert ដែល​ជា​អ្នក​បង្កើត Drupal ព្រម​ទាំង​ប្រវត្តិ​នៃ​ការ​បង្កើត​ Drupal ផង​ដែរ។

 

លោក Dries Buytaert បាន​កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី ១៩​ខែ វិច្ឆិកា​ឆ្នាំ ១៩៧៨ នៅ​ឯ​Wilrijk ប្រទេស​ បែលហ្ស៊ិក។ លោក​បាន​ចាប់​ផ្ដើម​សិក្សា​ផ្នែក​ ​ វិទ្យុសាស្ត្រ​កុំព្យូទ័រ​ នៅ​ឯ​សកលវិទ្យាល័យ Antwerp ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៩៦ ដែល​ក្នុង​កំលុង​ពេល​នៃ​ការ​សិក្សា​លោក​មាន​ការ​ចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្នុង​ការ​បង្កើត​កម្មវិធី​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ជា​កូដ​ចំហ​ ដូច​នេះ​ហើយ​ទើប​លោក​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​បង្កើត​ឯកសារ​ជំនួយ​ Linux WLAN FAQ សម្រាប់​អ្នក​ដែល​ប្រើប្រាស់ Linux ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៩៩​និង ឆ្នាំ​២០០០។លោក​បាន​បញ្ចប់​ថ្នាក់​បរិញ្ញាបត្រ​ក្នុង​ ឆ្នាំ ២០០០ ដែល​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​ហើយ​ដែល​គាត់​បាន​បង្កើត Drupal ឡើង​ ដែល​ដំបូង​វា​គ្រាន់​តែ​ជា គេហទំព័រ​មួយ​ដែល​គាត់​ប្រើប្រាស់​ជាមួយ​មិត្តភ័ក្ដិ​ទាំង​ ៨​នាក់​របស់​គាត់​ក្នុង​អន្តេវាសិកដ្ឋាន​នៃ​មហា​វិទ្យាល័យ​របស់​គាត់​ ដែល​ប្រើប្រាស់​តែ​ក្នុង​បណ្ដាញ​ Network របស់​គាត់​សម្រាប់​និយាយ​ពី​ព័ត៌មាន​នៃ​បញ្ហា​បណ្ដាញ​កុំព្យូទ័រ​ឬ និយាយ​ពី​ការ​ញាំ​អាហារ​ពេលល្ងាច​ជា​ដើម​។

តែ​ក្រោយ​ពី​ពួក​គេ​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​នៅ​មហា​វិទ្យាល័យ​នេះ​មក ពួក​គេ​ក៏​បាន​បែក​គ្នា​ដូច​នេះ​គេហទំព័រ​នេះ​លែង​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​ក្នុង​បណ្ដាញ​ Network ដូច​មុន​ទៀត​ហើយ គឺ​ពួក​គេ​បាន​យក​គេហទំព័រ​ទាំង​នេះ​បង្ហោះ​នៅ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ដែល​មាន​ Domain ថា Drop.org។ ពួក​គេ​បាន​គិត​ថា​គេហទំព័រ​នេះ​និង​មិន​មាន​នរណា​ផ្សេង​អាន​ឡើយ​បើ​ពួក​គេ​គ្រាន់​​តែ​និយាយ​ពី​ការ​ញ៉ាំ​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​នោះ​ ដូច​នេះ​ហើយ​ពួក​គេ​បាន​ចាប់​ផ្ដើម​សរសេរ​ពី​បច្ចេកវិទ្យា​ថ្មីៗ។ ក្រោយមក​ក្នុង​ខែ​មករា​ ឆ្នាំ ២០១០ គាត់​បាន​បញ្ចេញ​នូវ​ Software ដែល​ដំណើរ​ការ​គេហទំព័រ​ drop.org នេះ​អោយ​អ្នក​គ្រប់​គ្នា​បាន​ Download យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​ដែល​ លោក Dries Buytaer បាន​ឲ្យ​ឈ្មោះ​វា​ថា Drupal ជំនាន់​ទី​១​។គួរ​បញ្ជាក់​ថា​ពាក្យ Drupal នេះ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ដែល​យក​សូរ​ស្រដៀង​ទៅ​នឹង​ពាក្យ​ថា ​Druppel នៃ​ភាសា Dutch ដែល​មាន​ន័យ​ថា ដំណក់​ទឹក។ ការ​ចេញ​ឲ្យ​ Download និង​ប្រើប្រាស់​នូវ Drupal នេះ​គឺ​ដោយ​សារ​តែ​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្រើប្រាស់​ Drupal សម្រាប់​ការ​បង្កើត​ Website និង​ក៏​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ពី​សំណាក់​អ្នក​អភិវឌ្ឍន៍​គេហទំព័រ​ផ្សេង​ទៀត​ជួយ​សហការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ Drupal មាន​លក្ខណៈ​ឲ្យ​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ឡើង ដែល​បែប​នេះ​ហើយ​ទើប Drupal បាន​ក្លាយ​ជា​ Open-source Content Management System។ ដោយ​សារ​តែ​ការ​ប្រើប្រាស់ Content Management System(CMS) ក្នុង​ការ​បង្កើត​គេហទំព័រ​មិន​សូវ​ជា​ទាន់​មាន​ភាព​ពេញ​និយម​ខ្លាំង​ក្នុង​ពេល​នោះ ទើប​Drupal មិន​ទាន់​មាន​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ស្គាល់​ខ្លាំង ពោល​គឺ​មាន​ការ​ពេញ​និយម​តាម​តំបន់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក្ដី​ក៏ Drupal មាន​ភាព​ជោគជ័យ​ផង​ដែរ​ព្រោះ​មាន​ការ​ចេញ​នូវ​កំណែ​(Version) ថ្មី​ៗ​ជា​បន្ត​ទៀត ដែល​ក្នុង​ខែ​តុលា​ ឆ្នាំ​២០០៤​ Drupal បាន​បញ្ចេញ​នូវ​កំណែ​ 4.5 ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ពិសេស​ដូច​ជា អាច​កែ​ប្រែ​នូវ មីនុយ​បង្ហាញ Custom Profile Field , មាន​នូវ​ការ​ភ្ជាប់​ឯកសារ Attachment ដែល​សុទ្ធ​សឹង​​តែ​ជា​ការ​កែប្រែ​យ៉ាង​ខ្លាំង​របស់ Drupal។

ក្នុង​ការ​ជួប​ជុំ​អ្នក​សរសេរ​កម្ម​វិធី​ក្នុង​ខែ​កុម្ភៈ​ ឆ្នាំ ២០០៥ ​នៅ​ឯ​ Antwerp​ដែល​ការ​ជួបជុំ​នេះ​មាន​ឈ្មោះ​ថាDrupalCon។ព័ត៌មាន​ដែល​ល្អ​បំផុត​សម្រាប់​ Drupal និង​លោក Dries Buytaert ក៏​ដូច​ជា​ក្រុម​អភិវឌ្ឍ​ Drupal ទាំង​មូល​រីករាយ​នោះ​គឺ​គេហទំព័រ​ធំៗ​ជា​ច្រើន​បាន​សម្រេច​ប្រើប្រាស់​Drupal ដែល​វា​ជា​លទ្ធផល​ដ៏​គាប់​ប្រសើរ។​ ដោយ​សារ​មាន​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ Drupal កាន់​តែ​ច្រើន​ទៅ​ៗ។ ក្រោយ​មក DrupalCon មាន​ការ​ជួប​ជុំ​២​ដង​ក្នុង​១​ឆ្នាំ​ក្នុង​ទីក្រុង​ផ្សេង​ៗ​គ្នា។

មក​ដល់​ឆ្នាំ​ ២០០៦ នៅ​ក្នុង​វែបប្លុក​(Blog) របស់​លោក​ Dries Buytaert ផ្ទាល់​ (http://buytaert.net/) គាត់​បាន​បង្ហាញ​នូវ​ចំណាប់​អារម្មណ៍​មួយ​ចំនួន​ជាមួយ Drupal ថា វា​ជា​បទ​ពិសោធ​មួយ​ដែល​លោក​បាន​ទទួល​និង​មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​របស់​ដែល​គាត់​បាន​បង្កើត​ក្នុង​​ អន្តេវាសិកដ្ឋាន​នែ​មហាវិទ្យាល័យ​របស់​គាត់ ដែល​បើ​គិត​ត្រឹម​ឆ្នាំ ២០០៦ នេះ​មាន​មនុស្ស​រាប់​រយ​អ្នក​បាន​ចំណាយ​ពេលវេលា​ព្រម​ទាំង កម្លាំង​កាយ​ចិត្ត​ក្នុង​ការ ជួយ​អភិវឌ្ឍន៍​ Drupal ឡើង។ ក្នុង​ពេល​នោះ​លោក​បាន​ធ្វើដំណើរ​ទៅ រដ្ឋ San Francisco ដែល​ទី​នោះ​លោក​បាន​ជួប​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ដែល​មាន​ភាព​ល្បីល្បាញ​ក្នុង​វិស័យ Open-source ហើយ​គាត់​ក៏​ចង់​ឲ្យ​ Drupal កាន់​តែ​មាន​វិសាលភាព​ធំ​ទៅ​ៗ ដែរ ដូច​នេះ​ហើយ​លោក​ក៏​មាន​បំណង​ចង់​បង្កើត​នូវ មូលនិធិ​Drupal មួយ​ដែល​និង​យក​ប្រាក់​ដែល​បាន​ពី​ការ​ ឧបត្ថម្ភ​ឬ ប្រាក់​ជំនួយ​នានា សម្រាប់​យក​មក​ផ្គត់​ផ្គង់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ Drupal ទាំង​មូល។ ពី​បី​ខែ​ក្រោយ​មក​ក្រោយ​ពី​មាន​ការ​ពិភាក្សា​គ្នា​យ៉ាង​​ម៉ត់​ចត់ លោក​ Dries Buytaert និង​លោក​ Dries Knapen ព្រម​ទាំង​លោក Steven Wittens ដែល​សុទ្ធ​សឹង​ជា​អ្នក​មាន​ប្រវត្តិ​យូរយារ​ជាមួយ Drupal បាន​សម្រេច​ ថា​បង្កើត មូលនិធិ Drupal (Drupal Foundation) ដែល​មាន​ការ​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ពី​ច្បាប់​ត្រឹម​ត្រូវ​។​​

ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៧ លោក​ Dries Buytaert និង​លោក​ Jay Batson បាន​រួម​គ្នា​បង្កើត​នូវ​ក្រុមហ៊ុន​ថ្មី​មួយ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា Acquia ដែល​ក្នុង​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​នេះ​ Acquia ទទួល​បាន​ប្រាក់​នៃ​ការ​វិនិយោគ​ទុន​រហូត​ដល់​ ៧​លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​ជា​ទុន​ក្នុង​ការ​ចាប់​ផ្ដើម​អាជីវកម្ម​។ Acquia មាន​បម្រើ​សេវា​កម្ម​ព្រម​ទាំង​ផ្ដល់​នូវ​ផលិតផល, Hosting ព្រម​ទាំង​ការ​ប្រឹក្សា​ពី Drupal សម្រាប់​ទៅ​រាល់​អតិថិជន​ដែល​ រាល់​អតិថិជន​របស់​ Acquiaត្រូវ​បង់​ប្រាក់​ប្រហែល​ជាង ៣៥០ ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​សេវាកម្ម​និង​ផលិតផល​ទាំង​នោះ Dries បាន​និយាយ​ថា​វា​ជា​តម្លៃ​ដ៏​ទាប​បំផុត​សម្រាប់​រាល់​មុខ​ជំនួញ​ទាំង​ឡាយ។

ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៧ និង​ឆ្នាំ ២០០៨ នេះ​ដែរ​ក៏​អាច​និយាយ​បាន​ថា​ជា​ឆ្នាំ​ដែល Drupal ទទួល​បាន​នូវ​ជោគជ័យ​បំផុត​ផង​ដែរ​ដែល Drupal បាន​ការ​ពេញ​និយម​ជា​ខ្លាំង​ដែល​រួម​មាន​ការ​ Download យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​រហូត​ដល់ ១លាន​កន្លះ​ ដែល​មាន​ការ​កើ​ន​ឡើង​១២៥%​។

តែ​សម្រាប់​ Dries Buytaert វិញ​ក៏​កាន់​តែ​មាន​ភាព​ជោគជ័យ​ផង​ដែរ​ដែល​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី ៣១​ខែ​មិនា​ ឆ្នាំ ២០០៨ នេះ​គាត់​បាន​បញ្ចេញ​នូវ​សេវា​កម្ម​ថ្មី​មួយ​ទៀត​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ថា Mollom ដែល​ជា​សេវា​កម្ម​មួយ​ដែល​សំដៅ​ទៅ​លើ​ការ​ទប់​ស្កាត់​ Spam នៅ​លើ​គេហទំព័រ​។​ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ​មាន​គេហទំព័រ​ជាង ១៥០០០ ដែល​កំពុង​ប្រើប្រាស់​ Mollom ដែល​ Mollom បាន​ Scan និង​វិភាគ​ទៅ​លើ សារ​រាប់​លាន​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ៗ​ដើម្បី​ឲ្យ​ដឹង​ថា​សារ​ទាំង​នោះ​ជា​ Spam ដែរ​ឬ​ទេ។

​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៨​នេះ​ហើយ​ដែល​លោក​ Dries Buytaert ត្រូវ​បាន​គេ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​ក្លាយ​ជា សហគ្រិន​វ័យ​ក្មេង​ផ្នែក បច្ចេកវិទ្យា នៅ​ក្នុង​ទស្សនាវដ្ដី BusinessWeek ក៏​ដូច​ជា កំពូល​អ្នក​ច្នៃ​ប្រឌិត​ទាំង ៣៥​របស់ MIT TR ។

ក្នុង​ឆ្នាំ បន្ទាប់​គឺ​ឆ្នាំ ២០០៩ លោក Dries Buytaert ក៏​បាន​ទទួល​នូវ​កិត្តិយស​​មួយ​ទៀត​គឺ​បាន​ឈ្មោះ​ជា កំពូល​មនុស្ស​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​បំផុត​ក្នុង​វិស័យ Open Source នា​ឆ្នាំ ២០០៩ នៅ​ក្នុង​កម្មវិធី MindTouch។​

សម្រាប់​ឆ្នាំ ២០១០ ជំនាន់​ថ្មី​បំផុត​របស់​ Drupal នោះ​គឺ​ជំនាន់​ 6.19 ដែល​ពេល​នេះ​ ជំនាន់​ 7.0 កំពុង​តែ​បាន​ដាក់​អោយ​ប្រើប្រាស់​សាកល្បង​ (Alpha Test) តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ មក​ដល់​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ ២០១០ មាន​ព័ត៌មាន​ដែល​មិន​ផ្លូវ​ការ​មួយ​បាន​និយាយ​ថា មាន​គេហទំព័រ​ចំនួន ៧,២ លាន​ដែល​កំពុង​តែ​ដំណើរ​ការ​ដោយ​ប្រើប្រាស់ Drupal ដែល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​គេហទំព័រ​ទាំង​នោះ​មាន​ទំហំ​ធំ​និង​ជា​របស់​អង្គការ​និង​ ស្ថាប័ន​ធំ​ៗ​ជា​ច្រើន​ផង ដែល​សរ​បញ្ជាក់​​​ឲ្យ​ឃើញ​ថា​Drupal មាន​ការ​គាំទ្រ​និង​ទុកចិត្ត​ច្រើន​ពី​សំណាក់ Web Developer ទាំង​ឡាយ តែ​តាម​ការ​ពិត​មិន​មាន​នរណា​ម្នាក់​ដឹង​ពី​ទិន្នន័យ​នេះ​ទេ។ ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១០ នេះ​ដែរ​ Drupal ក៏​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​ជា CMS ល្អ​ឥត​ខ្ចោះ​ដែល​ប្រគល់​ដោយ ក្រុម​ហ៊ុន PackPub ដែល​ជា​ក្រុមហ៊ុន​បោះពុម្ព​សៀវភៅ​ផ្នែក​ Web Development ធំ​ជាង​គេ​មួយ​ក្នុង​ពិភពលោក​(គួរ​បញ្ជាក់​ថា Drupal ធ្លាប់​បាន​ទទួល​ពាន​រង្វាន់​នេះ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ ២០០៧ រហូត​មក​ម្ល៉េះ)។

 

មក​ដល់​ពេល​នេះ Drupal នៅ​តែ​ជា​ CMS ដែល​ឈាន​មុខ​គេ​ ដែល​ប្រកប​ដោយ​ភាព​បត់​បែន និង​មាន​សុវត្ថិភាព​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​យក​ទៅ​បង្កើត គេហទំព័រ​តាំង​ពី​ខ្នាត​តូច​រហូត​ដល់​ខ្នាត​ធំ។ ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​គុណ​សម្បត្តិ​មួយ​ចំនួន​ដែល​ធ្វើ​អោយ Drupal នៅ​តែ​ឈាន​មុខ​គេ៖

• Drupal គឺ​ឥត​គិត​ថ្លៃ និង​មាន​លក្ខណៈ Open-source ដែល​លោក​អ្នក​អាច​យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​បាន​គ្រប់​កាលៈទេសៈ​ដោយ​មិន​ចាំ​បាច់​ខ្វាយ​ខ្វល់​ពី អាជ្ញាប័ណ្ណ​ឡើយ។
• ដំណើរការ​ជា​មួយ PHP/MY SQL ឬ PostgreSQL និង​ពឹង​ផ្អែក​លើ Apache ដែល​ជា​ទូទៅ​គឺ​ស្ថិត​នៅ​លើ Linux Hosting ដែល​វា​ធ្វើ​អោយ​លោក​អ្នក​ចំណាយ​អស់​តិច​បំផុត​ជាមួយ Hosting។
• Drupal មាន​ Theme និង Module រាប់​រយ​រាប់​ព័ន្ធ​ដែល​ភាគ​ច្រើន​ គឺ​ត្រូវ​បាន​ផ្ដល់​ឲ្យ​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ ដូច​នេះ​ហើយ​វា​អាច​ជួយ​អោយ​លោក​អ្នក​អាច​បន្ថែម​សមត្ថភាព​អោយ Drupal បាន​តាម​តែ​តម្រូវ​ការ​លោក​អ្នក​ចង់​បាន​។
• Drupal មាន​សហគមន៍ (Community) យ៉ាង​ធំ​ដែល​ពេល​ដែល​លោក​អ្នក​ចូល​ទៅ​កាន់​គេហទំព័រ Drupal.org លោក​អ្នក​អាច​ចូល​ទៅ​ពិភាក្សា​ឬ ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​លោក​អ្នក​ក្នុង Forum ដែល​មាន​សមាជិក​ក្នុង​នោះ​យ៉ាង​ច្រើន​និង​ព្យាយាម​ជួយ​ដោះ​ស្រាយ​លោក​អ្នក ។
• Drupal មាន​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ SEO (Search Engine Optimization)។ រាល់​គេហទំព័រ​ដែល​បាន​បង្កើត​ជា​មួយ​ Drupal គឺ​សុទ្ធ​សឹង​តែ​មាន​ភាព​ប្រសើរ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​គេហទំព័រ​លោក​អ្នក​អាច​គ្រង​ដំណែង​ទី​ ១​នៃ Search Engine នានា​( Googl, Bing) សម្រាប់ Keyword ដែល​លោក​អ្នក​ប្រាថ្នា​ចង់​បាន៕